Esnaf ve sanatkâr:
İster gezici ister sabit bir mekânda bulunsun, Esnaf ve Sanatkâr ile Tacir ve Sanayiciyi Belirleme Koordinasyon Kurulunca belirlenen esnaf ve sanatkâr meslek kollarına (Ekli listede yer alan) dahil olup, ekonomik faaliyetini sermayesi ile birlikte bedenî çalışmasına dayandıran ve kazancı tacir veya sanayici niteliğini kazandırmayacak miktarda olan, basit usulde vergilendirilenler ve işletme hesabı esasına göre deftere tabi olanlar ile vergiden muaf bulunan meslek ve sanat sahibi kimseleri, ifade eder.
- Esnaf ve sanatkarlar yanlarında çalışanlar hariç, faaliyete başladıkları tarihten itibaren en geç 30 gün içinde sicile kayıt edilmesi gereken hususları, bağlı bulundukları sicile tescil ve gazetede ilan ettirmekle yükümlüdürler.
Bu yükümlülüğü yerine getirmediği tespit edilenler birlik tarafından ruhsat vermekle yetkili ilgili kurum ve kuruluşlara bildirilir. İlgili kurum ve kuruluşlar, sicil kaydı yapılana kadar bunların faaliyetlerini durdurur.
- Esnaf ve sanatkarların sicile kayıtlarında, kendilerinin vergi mükellefi olduklarının belgelenmesi istenir.
Ayrıca; 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu kapsamına alınan il ve mesleklerde faaliyette bulunacak esnaf ve sanatkârlardan sicile kayıt sırasında meslek dalı ile ilgili ustalık belgesi istenir.
- Sicile her bir meslek için ayrı kayıt yapılması ve her bir kayıt için alınması gereken ücretlerin ayrı ayrı alınması gereklidir.
- Sicile kaydı yapılan esnaf ve sanatkârların ilgili odaya kayıt için bilgilerinin gönderilmesi, sicil tarafından elektronik ortamda Bakanlık e-esnaf ve sanatkâr veri tabanında gerçekleştirilir.
- Sicile kayıt olan esnaf ve sanatkârlara ait bilgiler sicil tarafından; elektronik ortamda, iş yerlerinin bulunduğu yerdeki meslek ve sanatları ile ilgili ihtisas odasına, iş yerleri seyyar olanların ikametgâhlarının bulunduğu yerdeki meslek ve sanatları ile ilgili ihtisas odasına; meslek ve sanatları ile ilgili ihtisas odası bulunmayanların bilgileri ise karma odaya, karma oda yoksa meslek ve sanatları ile ilgili en yakın odaya kayıt için gönderilir.
- İlgili oda yönetim kurulu, bu kişilerle ilgili üyelik kararlarını ilk toplantısında alır. üye kayıt defterine teselsül eden numara ile kayıtları yapılır. Odaya kaydedilen üyeye, bir kayıt sicil numarası ve bir üye kimlik kartı verilir.
- Tescil ilgilinin bizzat talebi üzerine yapılır. Tescilini isteyen kişi, sicil memuruna; sicile kayıt için başvuru formunu ve formda zikredilen belgeleri ibraz etmeye mecburdur.
- Oda kuruluş yeter sayısına ulaşılamadığı için oda kurulması mümkün olmayan yerlerdeki esnaf ve sanatkârların kayıtları birlik marifetiyle tutulur. Esnaf ve sanatkârlara odalarca verilen hizmetler, ilçelerde şube açmak suretiyle birlik tarafından verilir.
- Aynı iş yerinde birden fazla konuda faaliyet gösteren esnaf ve sanatkârlar esas faaliyeti ile ilgili odaya kayıt olurlar. Ancak, üye isterse yükümlülüklerini yerine getirmek kaydıyla diğer faaliyetleriyle ilgili odalara da sicil marifetiyle kayıt yaptırabilir.
- Aynı faaliyetten dolayı,esnaf ve sanatkarlar odalarına kayıtlı olanlar, ticaret, sanayi ve deniz ticaret odalarına kaydedilemezler. Ticaret, sanayi ve deniz ticaret odalarına kayıtlı olanlar esnaf ve sanatkarlar odalarına kaydedilemezler.
- Esnaf ve sanatkarların, aynı çalışma bölgesi içinde aynı meslek kolunda, farklı iki odaya birden kayıt yaptırmaları söz konusu değildir. Bu nedenle çalışma bölgesindeki oda kaydı yeterlidir. Esnaf ve sanatkar aynı zamanda farklı iki mesleği icra ediyorsa; ayrı ayrı iki odaya kayıt yaptırabilir.
- Esnaf ve sanatkarlar da başka bir il sınırında işyeri açtıklarında, bulundukları Esnaf ve Sanatkar Siciline ve ilgili odaya kayıt olmak zorundadır.
- Ülkemizde ticari ve mesleki faaliyette bulunmak için gerekli izin ve müsaadeyi almış olan yabancı devlet uyruğunda bulunanların ilgili odaya kaydının yapılması gerekmektedir.
Üyelik Şartları Nelerdir?
a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak veya yabancı devlet tabiiyetinde bulunmakla beraber Türkiye'de sanat ve ticaret yapıyor olmak.
b) Medeni hakları kullanma ehliyetine sahip olmak.
c) Vergi mükellefi olmak ya da vergiden muaf olmak.
d) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği bünyesindeki odalara kayıtlı olmamak
Üyenin Görevleri
1-Kayıt ücreti ve yıllık aidatı ödemek,
Kayıt ücreti kayıt esnasında, yıllık aidat nisan ve ekim aylarında iki eşit taksitte ödenir. Oda kaydını sildiren üyelerin aidatı üye kaydının silindiği ay itibarıyla alınır.
2- Süresi içinde ödenmeyen yıllık aidat ve katılma payları için esnaf ve sanatkârlar meslek kuruluşları yönetim kurullarınca verilen kararlar ilam hükmünde olup icra dairelerince yerine getirilir. Gecikme zammı, yıllık aidatın ve katılma payının bir mislini geçemez.
3-Yıllık aidatlarını ödemeyen üyelere, ödeme yapılıncaya kadar odaca yapılacak hizmetler ile düzenlenecek ve onanacak belgeler verilmez.
4-Oda organlarının yetkileri dahilinde alacakları karar uymak zorundadırlar.
Üyeliğin son bulması
Aşağıda belirtilen durumlarda üyenin oda kaydının silinmesine yönetim kurulu tarafından karar verilir, durum sicile bildirilerek kaydın silinmesi temin edilir ve kaydı silinen üyeye oda tarafından on gün içinde üyenin odaya bildirdiği iş yeri veya ikamet adresine yazılı olarak bildirilir.
a) Daimi olarak odanın çalışma bölgesi dışına çıkanlar.
b) Üyelik şartlarından herhangi birini kaybedenler veya bu şartlardan herhangi birine sahip olmadığı sonradan anlaşılanlar.
c) Sanat ve mesleğini yapmaktan sürekli olarak men edilenler.
d) Vergi mükellefiyetini sildirenlerden altı ay içinde tekrar vergi mükellefiyeti tesis ettirmeyenler.
Üyelikleri sicil tarafından silinenlerden, üye niteliğini tekrar kazananların oda üyeliği sicil tarafından tekrar tesis edilir. Bu şekilde üyeliği tekrar tesis edilen üyenin daha önce kazanmış olduğu hakları aynen devam eder. Ancak, esnaf ve sanatkârlar meslek kuruluşlarının yetkili organlarında görevli olup da oda üyeliği yukarıdaki sebeplerden dolayı kesintiye uğrayanların yetkili organlardaki görevleri de kendiliğinden sona erer. Bu kişiler üyeliklerini tekrar kazanmış olsalar dahi o döneme ilişkin yetkili organ üyelikleri devam etmez.
